مواد شیمی معدنی چیست؟ | تعریف، انواع و کاربردها
مواد شیمی معدنی یکی از مهم ترین شاخه های علم شیمی را تشکیل می دهند و نقش بسیار پررنگی در صنایع مختلف و زندگی روزمره انسان ها دارند. این مواد به دلیل ساختار ساده تر نسبت به مواد آلی و ویژگی های خاص شیمیایی و فیزیکی، در فرآیندهای صنعتی، تولید محصولات و انجام آزمایش های علمی بسیار پرکاربرد هستند. در این مقاله به بررسی جامع مواد شیمی معدنی، انواع، ویژگی ها و کاربردهای آن ها خواهیم پرداخت.

مواد شیمی معدنی چیست؟
مواد شیمی معدنی به ترکیباتی گفته می شود که ساختار اصلی آن ها بر پایه اتم های فلزی و غیرفلزی به غیر از کربن می باشد. این مواد برخلاف ترکیبات آلی که پایه اصلی آن ها کربن است، معمولاً شامل فلزات، نافلزات، اکسیژن، گوگرد و سایر عناصر جدول تناوبی می شوند.

ویژگی های اصلی مواد شیمی معدنی
معمولاً دارای نقطه ذوب و جوش بالا

غالباً به صورت کریستالی و جامد در دمای محیط

قابلیت انحلال بالا یا پایین در آب و سایر حلال ها

دارای خواص رسانایی الکتریکی و حرارتی (در برخی موارد)

واکنش پذیر با اسیدها، بازها و سایر مواد شیمیایی

تقسیم بندی مواد شیمی معدنی
1. اسیدها و بازها
اسید سولفوریک

اسید نیتریک

سدیم هیدروکسید

پتاسیم هیدروکسید

2. نمک ها
ترکیباتی حاصل از واکنش اسید و باز که کاربردهای فراوانی در صنعت و آزمایشگاه دارند.

کلرید سدیم (نمک طعام)

نیترات پتاسیم

سولفات مس

3. اکسیدها
ترکیباتی که معمولاً از واکنش فلزات با اکسیژن به دست می آیند.

اکسید آهن

اکسید آلومینیوم

اکسید کلسیم

4. ترکیبات فلزی و غیر فلزی
شامل ترکیباتی مانند کاربیدها، هالیدها، فسفات ها، سولفیدها و ... که در فرآیندهای صنعتی، سنتز مواد و تولید محصولات مختلف به کار می روند.

کاربردهای مواد شیمی معدنی
مواد شیمی معدنی نقش گسترده ای در صنایع و علوم مختلف ایفا می کنند:

صنایع فولاد و فلزات

تولید کودهای شیمیایی

صنایع دارویی و بهداشتی

تولید رنگ ها و رنگدانه ها

صنایع الکترونیک و باتری سازی

تصفیه آب و فاضلاب

صنایع غذایی و نوشیدنی (به صورت افزودنی های مجاز)

نکات ایمنی کار با مواد شیمی معدنی
مطالعه برگه ایمنی (MSDS) قبل از استفاده

استفاده از تجهیزات ایمنی مناسب

ذخیره سازی صحیح و استاندارد

رعایت دستورالعمل های حمل و نقل و انبارداری

نتیجه گیری
مواد شیمی معدنی بخش جدانشدنی از زندگی بشر و صنایع مختلف به شمار می روند. آشنایی با انواع این مواد، خواص و کاربردهای آن ها برای فعالان حوزه شیمی، صنعت و آزمایشگاه ها ضروری است. انتخاب صحیح و ایمن این مواد می تواند تاثیر قابل توجهی بر کیفیت فرآیندها و محصولات داشته باشد.